el | fr | en | +
Accéder au menu

Το μη χείρον βέλτιστον;

Η γάγγραινα της αμερικανικής οικονομίας προκάλεσε την παγκόσμια κρίση, της οποίας όλοι γνωρίζουμε τα αποτελέσματα: αιμορραγία στις θέσεις εργασίας, πτώχευση εκατομμυρίων ιδιοκτητών ακινήτων, υποχώρηση της κοινωνικής προστασίας. Κι όμως, πέντε χρόνια αργότερα, χάρη σ’ ένα μοναδικό παράδοξο, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την άφιξη στον Λευκό Οίκο ενός άνδρα, του Μιτ Ρόμνεϊ, ο οποίος οφείλει την τεράστια περιουσία του στην κερδοσκοπία, στη μετακίνηση στο εξωτερικό θέσεων εργασίας και στη (φορολογική) γοητεία των νήσων Κέιμαν.

Η επιλογή του βουλευτή Πολ Ράιαν ως υποψήφιου αντιπροέδρου δίνει μία πρόγευση για το πώς θα μπορούσαν να μοιάζουν οι ΗΠΑ στις 6 Νοεμβρίου, εάν οι εκλογείς υποκύψουν στον πειρασμό του χείριστου. Παρ’ όλο που ο Μπαράκ Ομπάμα αποδέχτηκε ήδη ένα σχέδιο μείωσης του προϋπολογισμού, το οποίο πετσοκόβει τις κοινωνικές δαπάνες χωρίς να αυξάνει το –παράδοξα χαμηλό- επίπεδο της φορολόγησης των υψηλών εισοδημάτων (1), ο Ράιαν θεωρεί την υποχώρηση αυτή των δημοκρατικών εντελώς ανεπαρκή. Το πρόγραμμά του, με το οποίο συντάχθηκε και ο Ρόμνει και που η ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε ήδη, προβλέπει μείωση της φορολογίας κατά 20%, κάτι που κατεβάζει το ανώτατο όριο στο 25%, πλαφόν ανήκουστο από το 1931. Ταυτόχρονα, αυξάνει τις στρατιωτικές δαπάνες και ολοκληρώνει το σχέδιο διαιρώντας προς δέκα το κομμάτι του ελλείμματος του προϋπολογισμού στο αμερικανικό ΑΕΠ. Πώς θα τα καταφέρει όλα αυτά ο Ράιαν; Αφήνοντας σταδιακά στον ιδιωτικό τομέα – ή τη φιλανθρωπία- τις βασικές παροχές του κράτους. Για παράδειγμα, το κονδύλι της υγείας των φτωχών προβλέπεται να μειωθεί κατά 78%. (2)

Από την αρχή του περασμένου χρόνου, ο Μπαράκ Ομπάμα εφαρμόζει μια πολιτική λιτότητας το ίδιο αναποτελεσματική και απάνθρωπη στις ΗΠΑ, όπως και αλλού. Άλλες φορές αυτοσυγχαίρεται για τα (ελάχιστα) καλά οικονομικά νέα, τα οποία αποδίδει στην προεδρία του, άλλες φορές πάλι χρεώνει τα κακά νέα (όπως η ανεργία) στα εμπόδια που του φέρνει η ρεπουμπλικανική πλειοψηφία. Μια τέτοια διαλεκτική δεν πρόκειται να κινητοποιήσει τους εκλογείς, κι έτσι ο πρόεδρος μιζάρει στο φόβητρο της ακροδεξιάς στροφής των αντιπάλων του για να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία.

Ωστόσο, τι θα κάνει μετά, αφού θα έχει ξοδέψει τις υποσχέσεις της πρώτης θητείας του, κι εφόσον το Κογκρέσο που θα εκλεγεί τον ερχόμενο Νοέμβριο θα είναι, όπως φαίνεται σήμερα, ακόμα πιο δεξιόστροφο από εκείνο που βρήκε όταν εισήλθε στον Λευκό Οίκο;

Άλλη μια φορά, το σύστημα στο οποίο κυριαρχούν δύο κόμματα που συναγωνίζονται στις χάρες που κάνουν στους επιχειρηματίες, θα υποχρεώσει εκατομμύρια Αμερικανούς, αν και αποθαρρυμένους από την ατολμία του προέδρου τους, να τον ξαναψηφίσουν. Θα υποταχθούν στη, συνήθη για τις ΗΠΑ, επιλογή ανάμεσα στο κακό και το χειρότερο. Η ετυμηγορία τους, πάντως, θα έχει συνέπειες αλλού. Μια νίκη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, το οποίο είναι αποφασισμένο να μηδενίσει το κοινωνικό κράτος, μαινόμενο εναντίον του «καθεστώτος βοήθειας», εγκατεστημένο στο άρμα των χριστιανών φονταμενταλιστών και ευρισκόμενο στα όρια της παράνοιας εξαιτίας του μίσους προς το Ισλάμ, θα έδινε νέα πνοή στην ευρωπαϊκή δεξιά, που ήδη φλέγεται από τους ίδιους πειρασμούς.

Serge Halimi

Συντάκτης της «Le Monde diplomatique»
Καϊμάκη Βάλια (μτφ)

(1Βλ. «Εκβιασμός στην Ουάσινγκτον », «ΚΕ»-«Le Monde diplomatique», 21-8-11.

(2DavidWessel, «Ryan reflects arc of GOP fiscal thinking», «TheWall Street Journal», Νέα Υόρκη, 16-8-12.

Μοιραστείτε το άρθρο