el | fr | en | +
Accéder au menu

Στην καρδιά της μάχης σε τοπικό επίπεδο

Για τους oικολόγους, η Πικαρδία (1) είναι μια δύσκολη περιφέρεια, στην οποία πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα. Οι εκλογικές τους επιδόσεις σε αυτήν είναι πάντα κατώτερες από τον εθνικό μέσο όρο τους (10% στις περιφερειακές εκλογές του 2010, έναντι 12,2% σε εθνικό επίπεδο). Ο Κριστόφ Πορκιέ, σύμβουλος εκπαίδευσης, εντάχθηκε στους Πράσινους το 1989 και θυμάται την έκπληξη και τα χαμόγελα που προκαλούσε η οικολογική δράση του εκείνη την εποχή. Περίπου είκοσι χρόνια αργότερα, αναγκάζεται να παραδεχθεί ότι το κίνημά του ελάχιστα έχει μεγαλώσει.

Όπως διαπιστώνει, «η γενική συνέλευση με την οποία συγκροτήθηκαν οι Πράσινοι στην περιοχή της Σομ, μόλις και μετά βίας είχε προσελκύσει μια πενηνταριά μελών. Σήμερα, εξακολουθούμε να κινούμαστε στους ίδιους περίπου αριθμούς. Ακόμα χειρότερα, δεν κατορθώσαμε ποτέ να ριζώσουμε στο ανατολικό τμήμα της Ουάζ και να απευθυνθούμε με πειστικό τρόπο σε ένα άλλο κοινό πέρα από τα μεσαία στρώματα των αστικών κέντρων». Τόσο στην περιοχή του όσο και στις υπόλοιπες, οι Οικολόγοι είναι εξασθενημένοι από τις εσωτερικές έριδες. Παρ’ όλα αυτά, «ακόμα και μέσα στις πλέον αντίξοες για το κόμμα συνθήκες, προσπαθήσαμε να κάνουμε άνοιγμα προς τους άλλους», δηλαδή τους κυνηγούς, τους εργαζόμενους στην αυτοκινητοβιομηχανία, ακόμα και στους αγρότες που επιδίδονται στην υπερεντατική γεωργία. Ο Πορκιέ υπήρξε επικεφαλής του οικολογικού ψηφοδελτίου και έγινε αντιπρόεδρος της περιφέρειας της Πικαρδίας, αρμόδιος για ζητήματα οικοανάπτυξης, ενέργειας και κλίματος.

Ο Φρανσουά Βεγερέτ, επίσης μέλος των Πρασίνων και αντιπρόεδρος της περιφέρειας, είναι αρμόδιος για ζητήματα περιβάλλοντος, διατροφής και υγείας. «Δεν είμαι διόλου πολιτικός», μας προειδοποιεί ήδη από την αρχή της συζήτησής μας. Καθηγητής της ειδικής αγωγής, έχει αφιερωθεί στη δράση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και εξακολουθεί επίσης να είναι εκπρόσωπος του κινήματος Μελλοντικές Γενιές, το οποίο αποσκοπεί στο να κάνει γνωστές τις εναλλακτικές πρωτοβουλίες. «Με ενδιαφέρει η υλοποίηση προγραμμάτων, όπως, για παράδειγμα, όταν πρωτοστάτησα στην υιοθέτηση μιας διατροφικής πολιτικής που συνδυάζει το περιβάλλον και την υγεία». Αντίθετα, ο Βεγερέτ, ακτιβιστής που εντάχθηκε το 2010, δηλώνει ότι «δεν τον ενδιαφέρει διόλου το ενδεχόμενο να αφιερώσει χρόνο στην κομματική ζωή». Για τον ίδιο, είναι αδιανόητο να περάσει το σαββατοκύριακό του «σε ένα περιφερειακό συμβούλιο του κόμματος όπου τα μαλλιοτραβήγματα δεν οδηγούν σε κανένα πρακτικό αποτέλεσμα». Προτιμάει να αφιερώνει τον χρόνο του στους τοπικούς αγώνες, όπως στη μάχη ενάντια στην κατασκευή του αποτεφρωτήρα απορριμμάτων στο Βιλέρ-Σαιν-Σεπύλκρ. τελικά, αυτό το σχέδιο ματαιώθηκε, τον Φεβρουάριο του 2013.

Όταν ένα απόγευμα του περασμένου Ιανουαρίου επισκέφθηκα τα γραφεία της τοπικής οργάνωσης του Κλερμόν, στην αρμοδιότητα της οποίας ανήκει το ένα τρίτο του νομού της Ουάζ, παρόντα ήταν τα οκτώ από τα δεκαοκτώ μέλη. Η ταμίας της οργάνωσης μετρούσε τα σχεδόν ανάξια λόγου έξοδα που πραγματοποίησε η οργάνωση το 2014: 115 ευρώ. «Το γεγονός ότι δεν κάναμε δαπάνες σημαίνει ότι όλη τη χρονιά δεν κάναμε και τίποτε το σπουδαίο», τους μαλώνει ευγενικά ο Τιερί Μπροσό, ο πρόεδρος του περιφερειακού συμβουλίου της οργάνωσης που επισκέφτηκε τα γραφεία τους. Τα μέλη του κόμματος συζητούν τον τρόπο με τον οποίο θα υπερασπιστούν έναν κινηματογράφο ο οποίος απειλείται από ένα συγκρότημα αιθουσών multiplex, το οποίο θα αποτελεί τμήμα ενός μεγάλου εμπορικού κέντρου. Ωστόσο, πολύ γρήγορα η συζήτηση καταλήγει στο ζήτημα των νομαρχιακών εκλογών (του περασμένου Μαρτίου). Χωρίς ενθουσιασμό, οι Οικολόγοι της Ουάζ αποφάσισαν να κατεβάσουν κοινό ψηφοδέλτιο με το Μέτωπο της Αριστεράς του Μελανσόν. Όπως εξηγεί ένα μέλος του κόμματος που προέρχεται από το MoDem (2), «το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι στα κάτω του, όσο ποτέ άλλοτε και μας τραβάει κι εμάς στον πάτο».

Η ομάδα των Πρασίνων του Σατό Τιερί της Αιν, ενός άλλου νομού της Πικαρδίας, αποτελεί μια κάπως ξεχωριστή περίπτωση. Ο Ντομινίκ Ζουρντάν, ο σοσιαλιστής δήμαρχος της πόλης επί εικοσαετία, προσχώρησε, το 2010, στο οικολογικό κόμμα, απηυδισμένος από τη διοίκηση του νομού του από το ΣΚ, η οποία «στηριζόταν στο πελατειακό σύστημα». Τον ακολούθησε μια σαρανταριά μέλη του ΣΚ. Στο σπίτι του –ένα αναπαλαιωμένο τμήμα μοναστηριού που χρησίμευε ως κατοικία του ηγούμενου- είναι συγκεντρωμένα γύρω από το τζάκι περίπου δέκα μέλη του κόμματος, οι περισσότεροι συνταξιούχοι. «Ο κόσμος μας γερνάει κι αυτό είναι πρόβλημα», αναγνωρίζει ο Μαρκ Ερβέ Ρεΐ, γραμματέας της τοπικής οργάνωσης και εκπαιδευτικός. Αυτό βέβαια δεν τους εμποδίζει να αποδεικνύονται εξαιρετικά δραστήριοι όταν αναλαμβάνουν δράση σε τοπικό επίπεδο. Ο Ντανιέλ Ζερτενό, ο οποίος προέρχεται από το Κομμουνιστικό Κόμμα, παρέσυρε την οργάνωση φυσιολατρών πεζοπόρων στην οποία είναι μέλος, να συμμετάσχει στον αγώνα ενάντια του σχιστολιθικού πετρελαίου (3). Η Ντανιέλ Μπουβιέ, πρώην σοσιαλίστρια συνδικαλίστρια, αγωνίστηκε «για να απομακρυνθεί μια κεραία κινητής τηλεφωνίας που είχε εγκατασταθεί σε απόσταση 60 μέτρων από ένα συγκρότημα τριών σχολείων». Οι Οικολόγοι του Σατό Τιερί αγωνίζονται επίσης κατά της «κατάχρησης φυτοφαρμάκων στους αμπελώνες της περιοχής» και της ιδιωτικοποίηση του νερού. Επίσης, πρωτοστάτησαν στην ίδρυση ενός συνεταιρισμού για τη διατήρηση της παραδοσιακής καλλιέργειας (ΑΜΑΡ), στην οποία συμμετέχουν 200 άτομα.

Σε τοπικό επίπεδο, τα μέλη των Οικολόγων συμμετέχουν συνήθως στους αγώνες για το περιβάλλον. Εντούτοις, πολύ συχνά, οι αμφισβητίες ακτιβιστές αρνούνται την πολιτική στράτευση. Αυτό συμβαίνει στην περίπτωση των μελών της οργάνωσης Novissen («Τα χωριά μας ενδιαφέρονται για το περιβάλλον τους») που αγωνίζονται ενάντια στη δημιουργία της τεράστιας υπερεντατικής κτηνοτροφικής μονάδας των «χιλίων αγελάδων» στην περιφέρεια μιας μικρής κοινότητας της Σομ. Ο Μισέλ Κφουρύ, νοσοκομειακός γιατρός, θεωρεί ότι η μονάδα, η οποία θα ανεγερθεί κοντά στο σπίτι του, εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία: «στην εντατική κτηνοτροφία οφείλονται πολλές επιδημίες», εξηγεί. Και υπενθυμίζει ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά την απομάκρυνση των κτηνοτροφικών μονάδων από τις αστικές περιοχές. Όμως, η υπερεντατική κτηνοτροφική μονάδα στην οποία θα ζουν διαρκώς κλεισμένα και ακίνητα τα ζώα θα απέχει 450 μέτρα από τα πρώτα σπίτια του χωριού και 800 μέτρα από το κέντρο. Σταδιακά, οι κινητοποιήσεις των κατοίκων πολιτικοποιήθηκαν. Ο Φρανσίς Σαστανιέ, εκπαιδευτικός ο οποίος διαδέχτηκε τον Κφουρύ στην προεδρία της οργάνωσης, μας λέει γεμάτος ενθουσιασμό: «Αρχικά, μιλούσαν για την κακοσμία και για τα κοπάδια μύγες που θα κατάκλυζαν την περιοχή. Τώρα, μιλάνε για το μοντέλο της βιομηχανικής γεωργίας».

Η μόνη ξεκάθαρη στήριξη που έλαβαν αυτοί οι αμφισβητίες ήταν από τους Πράσινους και το Μέτωπο της Αριστεράς. Ευγνωμονούν την Μπαρμπαρά Πομπιλί, βουλευτή των Πρασίνων του νομού, «η οποία έφερε αυτήν την υπόθεση στο προσκήνιο σε εθνικό επίπεδο». Αντίθετα, είναι κάπως απογοητευμένοι από τη στάση της Σεσίλ Ντιφλό. Όταν στις αρχές του 2014 πήγαν να την επισκεφθούν στο υπουργείο της, τους καθησύχασε ότι «η υπόθεση της Φάρμας των Χιλίων Αγελάδων έχει τελειώσει». Ωστόσο, ο νομάρχης επέμεινε στις θέσεις του. Τα στελέχη της Novissen επισκέφθηκαν την Ντιφλό μετά την αποχώρησή της από την κυβέρνηση για να της ζητήσουν τον λόγο για την αποτυχία της να εμποδίσει το σχέδιο. Τους είπε ότι «η υπόθεση αφαιρέθηκε από την αρμοδιότητα του υπουργείου της». Οι δύο ακτιβιστές δεν σκοπεύουν να προσχωρήσουν στους Πράσινους. Ο Σαστανιέ προτιμάει «τη δράση σε τοπικό επίπεδο» και δεν μπορεί να αντέξει τις διαιρέσεις και τις έριδες που υπονομεύουν το κόμμα. Ο δε Κφουρύ προτιμάει να διαποτίσουν οι αρχές της οικολογίας τις πρακτικές όλων των πολιτικών σχηματισμών.

Διαβάστε ακόμα: Η μεγάλη αποτυχία των Γάλλων Οικολόγων

(1) (Σ.τ.Μ.) Πεδινή περιφέρεια της Βόρειας Γαλλίας, με υπερεντατική γεωργία. (2) Κεντρώο κόμμα, με ηγέτη τον Φρανσουά Μπαϊρού, το οποίο όμως επιδεικνύει εξαιρετικά υψηλή ευαισθησία στα ζητήματα του περιβάλλοντος. (3) (Σ.τ.Μ.) Με τη μέθοδο της υδραυλικής ρηγμάτωσης (freckling) κατέστη δυνατή η εκμετάλλευση τεράστιων ποσοτήτων φυσικού αερίου και πετρελαίου που βρίσκονται παγιδευμένα μέσα σε σχιστολιθικά πετρώματα. Ωστόσο, απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού και προκαλεί ιδιαίτερα μεγάλη ρύπανση και σεισμούς.

Eric Dupin

Δημοσιογράφος και συγγραφέας του «Les Défricheurs. Voyage dans la France qui innove vraiment», La Découverte, Παρίσι, 2014.
Βασίλης Παπακριβόπουλος

Μοιραστείτε το άρθρο