Χειμαρρώδης και καλά τεκμηριωμένος, ο καταγγελτικός λόγος του Σερζ Χαλιμί, του νέου διευθυντή της «Monde diplomatique», ενθουσίασε το κοινό που τον παρακολούθησε στο Γαλλικό Ινστιτούτο την περασμένη Πέμπτη. Στο πλευρό του ήταν ο διευθυντής της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας», Γιάννης Βλαστάρης, ο οποίος μίλησε για τη συνεργασία των δύο εντύπων, που ήδη μετράει 10 χρόνια.
Το γεγονός θα γιορταστεί με μια μεγάλη προσφορά προς τους αναγνώστες της εφημερίδας μας, την ερχόμενη Κυριακή. Τότε θα κυκλοφορήσει ο «Ατλας της Οικολογίας», μια ειδική έκδοση της «Monde diplomatique», η οποία αποτυπώνει τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα μέσα σε 100 σελίδες γεμάτες χάρτες και γραφήματα. Ο τόμος αυτός -αποτέλεσμα πολύμηνης έρευνας επιστημόνων και δημοσιογράφων- θα κυκλοφορήσει στην Αθήνα και στο Παρίσι.
Η περιγραφή της κατάστασης των ΜΜΕ σήμερα, ξεκίνησε από μία αποτύπωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στη Γαλλία από τον κ. Χαλιμί. Και, μάλιστα, από τις συναντήσεις, τις επαφές και τις προσωπικές στιγμές που είχε ο πρόεδρος Σαρκοζί, από τις δύο πρώτες βδομάδες της προεδρίας του: γεύματα, δεξιώσεις, κότερα, μεγαλοδημοσιογράφοι που αναλαμβάνουν κυβερνητικές θέσεις, ιδιοκτήτες που έχουν προσωπική σχέση με τον πρόεδρο.
Συνέχισε δίνοντας παραδείγματα απ’ ολόκληρο τον κόσμο για τις σχέσεις μεταξύ ιδιοκτητών μέσων, οικονομικής και πολιτικής εξουσίας. Όπως την προσέγγιση του Τόνι Μπλερ με τον Ρούπερτ Μέρντοχ, ώστε να υποστηρίξει το βρετανικό Εργατικό Κόμμα, όπερ και εγένετο. Άλλωστε, συνολικά δεν υπάρχουν πια πολλά συγκροτήματα τύπου που να ασχολούνται αποκλειστικά με το συγκεκριμένο τομέα. Υπάρχουν μεγάλοι όμιλοι που οι εκδοτικές τους δραστηριότητες στηρίζουν -και ενίοτε τροφοδοτούν- τις υπόλοιπες.
Ο Χαλιμί ήταν «σκληρός» με όλους: Με την κυριαρχία της διαφήμισης πάνω στην ύλη -εξήγησε πως στις ΗΠΑ οι διαφημιστές διαβάζουν τα κείμενα πριν και εάν ικανοποιηθούν τότε μόνο δίνουν διαφήμιση στις εφημερίδες ακόμα και με τα blogs, αφού, όπως υποστήριξε, λίγα είναι εκείνα που έχουν πραγματικά πρωτότυπο περιεχόμενο.
Η ομιλία του κατέληξε σε δύο συμπεράσματα. Το πρώτο ότι τα ατοπήματα στη δημοσιογραφία έχουν καταλήξει να είναι κανόνας. «Ο κόσμος των μέσων έκανε λάθος στην Τιμισοάρα και ζήτησε συγνώμη, μετά έκανε λάθος στον πόλεμο του Κόλπου και πάλι ζήτησε συγνώμη, μετά έκανε λάθος στην πρώην Γιουγκοσλαβία και πάλι ζήτησε συγνώμη. Και το λάθος ξαναέγινε στην επέμβαση του Ιράκ. Περιμένουμε σήμερα το επόμενο».
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι «όσο καλά στημένη και να είναι η προπαγάνδα των μέσων, τα θεμέλια τρίζουν. Και ο κόσμος αρχίζει σιγά σιγά ν’ ανακαλύπτει ότι υπάρχει ζωή κι έξω από τη μικρή οθόνη τους».
Ανάμεσα στις ερωτήσεις του κοινού, κρατάμε εκείνη για το συμβάν στην Ολυμπία από τους «Δημοσιογράφους χωρίς Σύνορα». «Στον ιερό χώρο», όπως τον χαρακτήρισε η ερώτηση. «Για τους δημοσιογράφους δεν υπάρχουν ιερά. Ιερά υπάρχουν στη θρησκεία», αντιγύρισε ο Χαλιμί, ο οποίος ωστόσο εξέφρασε και κάποιες αμφιβολίες για το ρόλο της Οργάνωσης διεθνώς. «Προτιμούν δράσεις με μεγάλη μιντιακή απήχηση και λιγότερη ουσία», εκτίμησε.
Παρ’ όλο που θα ήταν υπερβολικό να μιλήσουμε για ταύτιση απόψεων, στην εκδήλωση έγινε φανερό πως η «Κ.Ε.» και η «Monde diplomatique» μοιράζονται κοινούς προβληματισμούς. Εδώ είμαστε, πάντως, κάπως πιο αισιόδοξοι για τις εφημερίδες και το ρόλο τους. όμως περισσότερο αισιόδοξοι. Ο Γιάννης Βλαστάρης θύμισε, άλλωστε, αυτό που έλεγε ο ιδρυτής της εφημερίδας μας, Κίτσος Τεγόπουλος: «Η δημοσιογραφία είναι πρωτογενής τέχνη και ως τέτοια θα βρίσκει πάντα τρόπο να αντιμετωπίζει "ανταγωνιστές". Όπως ακριβώς και το θέατρο συνέχισε να υπάρχει και μετά τον κινηματογράφο. Και όπως κι αυτός διατηρήθηκε παρά την εντυπωσιακή εισβολή της τηλεόρασης στη ζωή».
«Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία»