Αναζητώντας διέξοδο για τα σιτηρά της Ουκρανίας

Τεράστιες ουρές από νταλίκες προκαλούν συμφόρηση στις πεδιάδες της νότιας Μολδαβίας. Τα οχήματα διασχίζουν και από τις δύο κατευθύνσεις το Τζουρτζουλέστι, ένα μικρό παραποτάμιο λιμάνι με μερικούς τερματικούς σταθμούς επάνω στις όχθες του Δούναβη. Τούτο το πρωινό του Ιουνίου το λιμάνι είναι γαλήνιο. Από τον Φεβρουάριο και τη ρωσική εισβολή, αυτό το σημείο όπου συναντούνται η Ουκρανία, η Μολδαβία και η Ρουμανία χρησιμοποιείται ως δίοδος διαφυγής προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρώτοι έσπευσαν εκεί διπλωμάτες «που το ’σκαγαν διακριτικά λίγο πριν από την εισβολή», λέει ειρωνικά ένας τελωνειακός. Μετά ήρθαν χιλιάδες καταβεβλημένοι πρόσφυγες. Και τέλος, έσκασε το κύμα με τα εκατοντάδες ουκρανικά φορτηγά, τα περισσότερα φορτωμένα με σιτηρά και ελαιούχους σπόρους (1) , που προστέθηκαν στην κίνηση των ρουμανικών και των μολδαβικών καμιονιών.

Καλαμπόκι, ηλιόσπορος, σιτάρι, είκοσι με είκοσι πέντε εκατομμύρια τόνοι σιτηρών και ελαιούχων σπόρων που συγκομίστηκαν το 2021 δεν μπόρεσαν να εξαχθούν λόγω της σύρραξης. Και όμως, ενώ σε πολλές χώρες αιωρείται η πιθανότητα εξεγέρσεων λόγω πείνας, οι συγκεκριμένοι φορτηγατζήδες παραμένουν εγκλωβισμένοι μεταξύ επτά και δέκα ημερών εξαιτίας του «ξέχειλου» τελωνείου στην είσοδο της Μολδαβίας και εν συνεχεία της Ρουμανίας. Ο Άρτουρ Γκριτσόι, ένας κοντόχοντρος Ουκρανός επαγγελματίας οδηγός 35 ετών, περιμένει «μόνο» τέσσερις ημέρες σε αυτή την ουδέτερη ζώνη της Μολδαβίας: τις υπολογίζει τρώγοντας το πρόχειρο γεύμα του, γυμνός από τη μέση και πάνω, καθισμένος σε ένα σκαμνί, στη σκιά του φορτηγού του, χωρητικότητας δεκαοκτώ τόνων, γεμάτου με ηλιόσπορο. Η πορεία του έως αυτή την ουρά αναμονής επιβραδύνθηκε αρχικά στην Ουκρανία εξαιτίας των μαχών. Οι οδηγοί είναι υποχρεωμένοι να παρακάμπτουν τους δρόμους ή τα στρατηγικά σημεία σύνδεσης που βρίσκονται στο στόχαστρο των Ρώσων, όπως η γέφυρα της Ζατόκα, στα νότια της Οδησσού. «Στο τηλέφωνό μου έχω μια εφαρμογή της ουκρανικής κυβέρνησης που με ειδοποιεί μόλις ηχήσει σειρήνα ή γίνει βομβαρδισμός και με βοηθά να επιλέξω τη διαδρομή μου», εξηγεί ο Γκριτσόι. Έχει αναχωρήσει επτά ημέρες νωρίτερα από το Κριβίι Ριχ, στην περιφέρεια του Ντνίπρο. «Είναι η πόλη όπου γεννήθηκε ο πρόεδρος Ζελένσκι», διευκρινίζει με υπερηφάνεια, προσφέροντας τσάι μέσα σε μια κίτρινη και μπλε κούπα, στα χρώματα της Ουκρανίας.